Driehoekskunde kun je zien als een taal die je kunt leren spreken. Of juister, als twee talen die je simultaan leert spreken. Als begeleider word je betaald om ze te leren spreken. Als familielid doe je er verstandig aan. Want als je beiden die talen beheerst, maak je de kans dat de top van de driehoek een goed leven heeft het grootst.
Net als iedere taal kent ook Driehoekskunde een alfabet, een ABC. Alleen heet dat hier een BVP. De letter B van Bonus betekent dat je het goede doet als professional. Dat is toch minstens dat je doet wat je belooft, en liefst iets meer en iets eerder. Bonus geef je niet zozeer maar dóe je, liever nog bén je. Wat is het goede doen voor je cliënt? Toch minstens dat je ook het goede doet voor zijn ouders. Het moet klikken tussen jou en de cliënt. Maar hoe kan dat als het niet klikt tussen jou en zijn ouders? Leer dus dúbbelklikken.
Elke levende taal ontwikkelt zich. Het woord dubbelklikken is sinds vorig jaar toegevoegd aan de woordenschat van de Driehoekskunde. Het heeft alles met de letter V van Verbinding te maken. Je hebt iets met de cliënt die je begeleidt en dus heb je ook iets met diens ouders. De meeste zorgprofessionals spreken de taal van de Verbinding van nature goed, het is hun moedertaal. Vaak ben je juist daarom in de zorg gaan werken. Maar spreek je die taal net zo gemakkelijk richting ouders als naar je cliënt? Na al die jaren klikken met je cliënt is dat nog niet zo vanzelfsprekend.
Maar V-taal kan niet zonder P-taal, ofwel de letter P van de Positie, de taal van de PiketPaaltjes. Dat is voor veel zorgprofessionals een spannende taal. Het is de taal van de tegenover. Want dat ben je. In de driehoek sta je letterlijk tegenover de ouders. Alleen zó kun je samen de basis zijn waarop de cliënt als top rust. Hopelijk ben je een helpende tegenover, een aangename professional.
Bij de letter P gebruik ik altijd de beeldspraak van de juf en haar klas. Als jij aan het werk bent met cliënten kun je dat zien alsof je hen les geeft. Wat dan niet de bedoeling is, is dat ouders zich bemoeien met de les. Maar natuurlijk doen ze dat zo nu en dan wél, zo gaat dat nu eenmaal met ouders en hun (zorgen)kind. Wat doe je dan? Dan spreek je P-taal.
Dat is de taal van het begrenzen. Juf Ank van de Luizenmoeder sprak die taal vloeiend. Maar de taal van het begrijpen, dus die van de letter V van Verbinding, sprak ze niet. Dan zie ik die scène met Floor, haar moeder en de perenmolletjes. Ook als ze op de gang in gesprek is, weet juf Ank met haar P-taal de klas probleemloos in het gareel te houden. Naar Floor toe lijkt ze V-taal te spreken, maar het is eigenlijk (vileine) P-taal naar de moeder van Floor. Floor zelf zág ze niet eens, zo druk was ze bezig met haar PiketPaaltjes de grond in te meppen.
De meeste begeleiders hebben precies het tegenovergestelde probleem. Ze begrijpen graag, maar begrenzen te weinig, te laat, te aarzelend. Zeker ouders anno 2022 hebben die letter P bij jou hard nodig. Anders loop je gevaar dat ze je als deurmat gaan gebruiken. Ideaal om hun vieze schoenen op af te vegen. En na een week terug te komen en te zeggen: Zou je die vieze mat niet eens schoonmaken? Ik zie teveel begeleiders afhaken op dergelijk gedrag. Ouders zouden zo niet moeten doen, maar wíj moeten het niet laten gebeuren.
Ga dus op taalles. Dat is een beetje studeren en een boel praktijkervaring. Leer het Alfabet van de Driehoekskunde uit je hoofd en ga er veel mee oefenen. Doe dat samen met je collega’s en heb het daar over. Doe het vooral samen met ouders en heb het daar over. Daar gaat de top van de driehoek van profiteren.
Om je op gang te helpen, heb ik het boekje Begrijpen en Begrenzen geschreven. Daar staan 30 columns in die eerder in Klik zijn verschenen. En het is nog gratis ook. Alleen de porto is voor jou. Je wil niet weten hoeveel begeleiders vergeten om die te betalen! Dat heet in de taal van de Driehoekskunde: Malus en is het tegenovergestelde van Bonus. De letter B lijkt zo simpel. Tijd voor taalles! Tijd voor talen-les!